xeyir-şər

xeyir-şər
is. <ər.> Toy və ya yas, şadlıq və ya kədər olan yer və bunlarla əlaqədar işlər, mərasim. Xeyir-şərdə iştirak etmək. Xeyir-şər məclisində olmaq. – Yasda, toyda, hamamda, məsciddə, müxtəsər «hər yanda aşdı, orada başdı», xeyir-şər Tükəzbansız keçməzdi. B. T.. <Zeynal:> Hansı tacirin evində xeyir-şər olanda Nisə arvadı çağırmayıblar? Ə. Ə.. <Müəllim> tək uşaqlara savad öyrətməklə kifayətlənmirdi, kəndin bütün xeyir-şər işlərinə də qarışırdı. S. Qədirzadə.
◊ (Öz) xeyir-şərini bilmək (anlamaq, qanmaq) – özünə nəyin xeyirli və nəyin zərərli olduğunu bilmək, başa düşmək, anlamaq, ona müvafiq də hərəkət etmək. Çox da nadan deyiləm, anlamayım xeyrü şərim. S. Ə. Ş.. Xeyrü şərin qan, oğlum! Öz halına yan, oğlum! A. S.. <Rəsul:> Vaxtında bu qoyun kimi camaat xeyir-şərini gözəlcə anlayacaq. Ə. H.. Xeyrəşərə yarayan – həm xeyir işdə, həm də yasda adamlara yaxından kömək edən. Bu adam xeyrə-şərə yarayan deyil, – «Şahsənəm xala» deyilən aralıq arvadı idi, xeyrəşərə yarayan idi, hamının dərdi-dilinə yetişən (idi). . . E. Sultanov. Xeyrə-şərə yaramayan (yaramaz) – xeyirdə-şərdə iştirak etməyən, başqalarının dərdinə, qəminə yetişməyən, laqeyd, yararsız, bacarıqsız adam haqqında. Xeyrə-şərə yaramaz oğul. – Bikef İbad xeyrə-şərə yaramayan, fərdi həyat sürən bir adamdı. Ç.. <Rüstəm Səkinəyə:> Axı adət var. Qaytararsan, dalınca min söz deyərlər. Adın qalar xeyrəşərə yaramaz. M. İ.. Sərhəd boyunda Şöklü Məlik deyilən xeyrə-şərə yaramaz, kimsəyə yovuşmaz qəribə xasiyyətli qərib bir bəy yaşayırdı. M. Rz..

Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. 2009.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Look at other dictionaries:

  • xeyir — is. <ər.> 1. Fayda, mənfəət. Bağın, əkinin xeyrini bəylər görəcəkmiş; Toxm əkməyə dehqanları neylərdin, ilahi?! M. Ə. S.. Atalar, babalar əkiblər, tər töküb becəriblər, xeyrini biz görürük. M. C.. Xeyir dəymək (gəlmək) – faydası olmaq,… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • xeyir-bərəkət — is. <ər.> Yaşayışda bolluq, firavanlıq, rifah; adamlara xeyir, fayda verən şeylər. Böyüksüz evdə xeyirbərəkət olmaz. (Ata. sözü). <Gülüşgəlin:> İndicə indicə evimizə xeyir bərəkət gəlir. S. R.. Bəylik, göylük, səylik olan məclisdə;… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • xeyir-dua — is. <ər.> Səadət, xoşbəxtlik, xoşgün, uğur diləyi. . . Qazı əvvəl başladı nəsihəti və xeyir duasını; sonra nəçərnik özü başlayıb bir xütabə oxudu. . C. M.. Qayınatası da gəlinin üzünə qarşı xeyir dualar söyləyəcəkdir. R. Ə.. Şəhid rütbəsinə …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • xeyir-duaçı — is. Bir yaxşılığa görə birinə uğur, xoşbəxtlik, səadət diləyən adam, minnətdar. İyid istərəm ki, yayımı əyə; Bu şeşpərim ola, sinəmə döyə; Xeyir duaçı ollam, düşərəm önə; Göndər, türkmanlardan xanlarım gəlsin! «Koroğlu» …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • xeyir — ə. 1) fayda, mənfəət; 2) yaxşı iş; yaxşılıq …   Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında islənən ərəb və fars sözləri lüğəti

  • şəbbəxeyir — (Bakı) bax şappaxeyir. – Bu gün Tünzalənün şəbbəxeyridü …   Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti

  • xeyrü şər — ə. xeyir şər …   Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında islənən ərəb və fars sözləri lüğəti

  • xeyri — ə. xeyirə aid olan, xeyir olan …   Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında islənən ərəb və fars sözləri lüğəti

  • mübarikə — ə. xeyir dua vermə; təbrik etmə …   Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında islənən ərəb və fars sözləri lüğəti

  • mübarək — ə. xeyir dua verilmiş; uğurlu, xeyirli; xoşbəxt …   Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında islənən ərəb və fars sözləri lüğəti

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”